CCNA R&S (CCNA5.0) Các dịch vụ thông dụng trong tầng ứng dụng của OSI và TCP/IP
Nguồn: thietbivienthongbachkhoa.com
1. Dịch vụ DNS
DNS là một dịch vụ phân giải tên miền có cơ sở dữ liệu phân cấp, phân tán đồng thời có chứa cơ chế ánh xạ từ tên miền tới những địa chỉ IP và ngược lại. DNS sử dụng UDP và TCP Port giao tiếp là 53.
Để hoạt động được thì DNS phải có 2 thành phần: DNS Server và DNS Client.
- · DNS Server dùng để phân giải tên miền ra IP và ngược lại là IP sang tên miền. Thông qua tìm kiếm trên cơ sở dữ liệu của nó, nếu không có nó sẽ đi hỏi DNS khác.
- · DNS Client dùng để phân giải cho máy người dùng. Khi người dùng truy cập tên miền DNS Client sẽ hỏi DNS Server phân giải.
Trong DNS Server có 2 thành phần chính.
- · Forward lookup zone sẽ phân giải các bản ghi từ Tên sang địa chỉ IP
- · Reverse lookup zone sẽ phân giải các bản ghi từ IP sang Tên
DNS Server sử dụng 2 giao thức để hoạt động là TCP và UDP
- · TCP dùng để đóng gói khi 2 Server DNS trao đổi dữ liệu với nhau. Đảm bảo an toàn cho dữ liệu.
- · UDP dùng để đóng gói khi Client yêu cầu phân giải tên miền.
Cách thức hoạt động của DNS
- · Bước 1: Trên máy người dùng truy cập Website: htttp://google.com.vn bằng IE. Lập tức IE sẽ nhờ DNS Client phân giải tên miền google.com.vn sang địa chỉ IP.
- · Bước 2: Gói tin của DNS client sẽ được chuyển xuống tầng Transport và đóng gói giao thức UDP. Sau đó chuyển xuống Network.
- · Bước 3: Network sẽ đóng IP nguồn là IP máy tính, IP đich sẽ là IP DNS Server. Ta hay nhập ở dòng Preferred DNS.
- · Bước 4: Đã có IP nguồn và IP đích, dữ liệu sẽ chuyển xuống tầng bên dưới và truyền tới đúng DNS Server
- · Bước 5: Khi yêu cầu gửi tới DNS Server nó sẽ tìm trong cơ sở dữ liệu của mình xem tền miền đó ứng địa chỉ IP của Server Website nào.
- · Bước 6: Sau khi tìm được nó sẽ gửi lại cho máy có DNS Client yêu cầu.
- · Bước 7: IP của Server Website đã sẵn sàng cho tầng Network đóng vào gói dữ liệu của gói tin truy cập Website
2. Dịch vụ Web
Web là dịch vụ liên kết trang siêu văn bản. Dùng để truyền thông tin tới người dùng một cách đa dạng và phong phú. Dịch vụ Web dùng 2 giao thức để gửi dữ liệu tới người dùng đó là HTTP (không bảo mật) và HTTPS (có bảo mật).
Để dịch vụ Web hoạt động được nó phải có 2 thành phần: Web Server và Web Client
- · Web Server là nơi cung cấp dữ liệu Web. Người ta xây dựng lên một Website để người dùng truy cập vào. Web Server sẽ chạy ở Port 80 hoặc 443.
- · Web Client là phía người dùng. Người dùng mở IE hoặc Firefox truy cập vào tên miền của Website.
Các bước hoạt động:
- · Bước 1: người dùng truy cập tên miền Website bằng IE hoặc Firefox.
- · Bước 2: IE hoặc Firefox sẽ mã hóa dữ liệu và chuyển xuống tầng Transport. Đồng thời IE hoặc Firefox sẽ nhờ DNS Client phân giải hộ tên miền ra địa chỉ IP Web Server.
- · Bước 3: Transport thấy dữ liệu là Web, nó sẽ gán Port 80 hoặc 443 đồng thời tự sinh ra port nguồn (cao), sau đó đóng gói bởi giao thức TCP rồi truyền xuống dưới.
- · Bước 4: Dữ liệu sẽ được tầng Network đóng IP máy gửi và IP máy nhận là Web Server (IP Web Server được DNS Client nhờ DNS Server phân giải).
- · Bước 5: Sau khi dữ liệu tới được Web Server nó sẽ được chuyển lên theo Port 80 hoặc 443. Sau đó dữ liệu trả về được đóng gói và gửi xuống đường truyền.
- · Khi Client nhận được nó sẽ được Transport chuyển lên IE hoặc Firefox đúng vào Port ngồn (cao) khi khởi tạo (do có Port cao này nên ta có thể mở nhiều cửa sổ trên một trình duyệt với nhiều Website khác nhau mà không sợ bị trùng.
3. Dịch vụ Email
EMail là dịch vụ thư điện tử. Thay vì nội dung thư của bạn được viết lên giấy và chuyển đi qua đường bưu điện thì email được lưu dưới dạng các tệp văn bản trong máy tính và được chuyển đi qua đường Internet. Với email, người nhận cho dù ở xa bạn nửa vòng trái đất hay ngay cùng phòng làm việc với bạn, việc gửi và nhận thư cũng đều được thực hiện gần như ngay lập tức.
Để dịch vụ Email hoạt động được thì phải đảm bảo 2 thành phần: Mail Server, Mail Client.
- · Mail Server: dùng để nhận mail từ người dùng rồi chuyển Mail đi. Sau khi nhận được mail chuyển lại sẽ phân phối mail sang cho người dùng. Trong Mail Server có 2 thành phần chính là MDA (Mail Transfer Agent) dùng để quản lý mail, MTA (Mail Delivery Agent) dùng để gửi và nhận mail.
- · Mail Client: dùng để gửi mail của người dùng đi lên Mail Server và nhận từ Server về để hiển thị cho người dùng xem.
Mail Client sử dụng theo POP sẽ cắt toàn bộ Mail trên Server về, nếu sử dụng theo IMAP là lấy theo tiêu đề về. Tiêu đề nào lựa chọn thì sẽ lấy về. Giữ lại một bản trên Server.
Các bước hoạt động:
- · Bước 1: Mail Client gửi mail lên Server bằng giao thức SMTP thông qua Port 25
- · Bước 2: Mail Server sẽ nhận mail từ Client bằng giao thức SMTP thông qua Port 25.
- · Bước 3: Mail Server sẽ nhờ DNS Client của mình gửi tới DNS Server để phân giải từ tên miền Mail (vd:mail.google.com) ra địa chỉ IP của Mail Server đó.
- · Bước 4: Sau khi có địa chỉ IP của Mail Server kia thì Mail Server sẽ liên lạc trực tiếp, rồi gửi và nhận Mail từ Mail Server đó qua Port 25. Sau đó sẽ chuyển sang Mail Box thông qua MDA để người dùng lấy về.
- · Bước 5: Người dùng sẽ lấy Mail từ trong Mail Box thông qua giao thức POP3 hay IMAP.
4. Dịch vụ DHCP
DHCP là dịch vụ cấp phát địa chỉ IP động. Trong một hệ thống lớn có nhiều máy, thay vì chúng ta phải đi nhập IP bằng tay cho tất cả các máy thì chúng ta dùng DHCP cấp phát IP.
Để dịch vụ DHCP hoạt động được nó phải có 2 thành phần: DHCP Server và DHCP Client
- · DHCP Server dùng để cấp phát IP động sử dụng Port 68. Gửi IP hoặc nhận thông tin đều ở Port này.
- · DHCP Client dùng để nhận IP, xin cấp phát IP sử dụng Port 67. Xin IP hoặc nhận IP đều dùng ở Port này.
Có 4 bản tin DHCP được sử dụng
- · Bản tin 1: là Discover
- · Bản tin 2: là Offer
- · Bản tin 3: là Request
- · Bản tin 4: là ACK
Các bước hoạt động
- · Bước 1: DHCP Client sẽ gửi một bản tin Broadcast là Discover. Bản tin là thông tin yêu cầu xin địa chỉ IP. Bản tin sẽ được tầng Transport nhận bằng cổng 68 sau đó đóng gói bằng giao thức UDP rồi truyền xuống dưới. Tầng Network Access sẽ đóng địa chỉ MAC nguồn là máy mình và MAC đích là MAC Broadcast rồi chuyển ra đường truyền. Do có địa chỉ MAC là Broadcast nên tất cả các máy trong mạng đều nhận được, trong đó có máy DHCP Server.
- · Bước 2: Sau khi DHCP Server nhận được gói tin nó sẽ được tầng Network Access sẽ chuyển lên bên trên để xử lý. Tầng Transport sẽ nhận thông tin rồi chuyển lên Port 67 cho tầng Application.
- · Bước 3: Sau khi DHCP Server xử lý, Server sẽ gửi lại một bản tin Offer bao gồm thông tin địa chỉ IP cấp cho máy Client và thông tinh máy của mình như tên, IP. Rồi chuyển xuống cho tầng Transport đóng gói bằng cổng 67. Tầng Transport sẽ đóng bằng giao thức UDP và tiếp tục chuyển xuống đóng địa chỉ MAC nguồn MAC đích. Tiếp theo dữ liệu sẽ gửi ra đường truyền.
- · Bước 4: Client nhận dữ liệu từ Port 68 và đưa IP vào DHCP Client. Sau đó DHCP Client sẽ gửi lại một bản tin Request là đồng ý sử dụng IP đó để DHCP Server xác nhận
- · Bước 5: DHCP Server nhận được thông tin từ DHCP Client sẽ gửi lại một bản tin ACK để xác nhận là quá trình đã thành công.
Trên hệ thống mạng Client nào gửi gói tin tới DHCP server trước sẽ nhận được IP trước. Nếu hệ thống có nhiều thiết bị cấp phát DHCP, có thể xẩy ra lỗi nhiễu loạn địa chỉ IP, xung đột IP.
Nguồn: Trung tâm thiết bị viễn thông bách khoa